فتق اینگوینال:
فتق کشاله ران (مغبنی) زمانی اتفاق میافتد که بافت بخشی از روده در یک نقطه از عضلات شکم بیرون زده و به شکل برآمدگی دیده میشود. فتق کشاله ران لزوماً خطرناک نیست. این عارضه بهخودیخود ایجاد نمیشود، البته ممکن است به یک عارضه خطرناک و مهلک تبدیل شود. در صورتی که فتق کشاله ران بزرگ شده و دردناک شود پزشک برای درمان آن عمل جراحی را پیشنهاد میدهد. عمل جراحی فتق مغبنی یک عمل جراحی متداول است.
انواع فتق کشاله ران (مغبنی)
فتق کشاله ران ممکن است به صورت مستقیم یا غیرمستقیم باشد. فتق غیرمستقیم کشاله ران شایعترین نوع این عارضه است. این عارضه در تولدهای زودرس قبل از این که کانال مغبنی بهطور کامل شکل بگیرد اتفاق میافتد. به هر حال، این نوع از فتق کشاله ران در هر دورهای از زندگی ممکن است رخ دهد و در مردان هم شایعتر است. فتق مستقیم کشاله ران غالباً در بزرگسالان اتفاق میافتد. باور عمومی براین است که ضعف عضلات در بزرگسالی باعث فتق مستقیم کشاله ران میشود. فتق کشاله ران میتواند حبس شده یا مسدود شود. فتق کشاله ران حبس شده زمانی رخ میدهد که بافت در کشاله ران گیر افتاده باشد و نتواند به عقب برود. فتق کشاله ران مسدود شده که یک بیماری خطرناک است باعث محدود شدن گردش جریان خون در روده کوچک میشود. فتق مغبنی مسدود شده یک بیماری مهلک است که نیاز به مراقبتهای فوری پزشکی دارد.
علائم:
برخی از علائم فتق کشاله ران (مغبنی) عبارتند از:
§ برآمدگی ممکن است در هر طرف از استخوان لگن ایجاد شود و در زمانی که شما ایستادهاید به خصوص اگر سرفه کنید یا عضلات شما کشیده شوند به وضوح دیده میشود.
§ در برآمدگی به وجود آمده احساس درد و سوزش وجود دارد.
§ در کشاله ران احساس ناراحتی و درد میکنید به خصوص زمانی که به سمت جلو خم میشوید یا سرفه میکنید و یا چیزی را بلند میکنید.
§ سنگین شدن و افتادگی کشاله ران
§ ضعف یا فشار در ناحیه کشاله ران
§ در برخی موارد، در زمانی که روده بیرون زده باشد، درد و تورم از اطراف بیضهها به سمت داخل کیسه بیضههای کشیده میشود.
اگر شما نمیتوانید قسمتی را که دچار فتق شده به سمت داخل فشار دهید، محتویات داخل فتق در دیواره شکم گیر میافتد. فتق حبس شده ممکن است مسدود شده و جریان خون را قطع کند. فتق حبس شده در صورتی که تحت مداوا قرار نگیرد میتواند مهلک و کشنده باشد.
برخی نشانهها و علائم فتق مسدود شده عبارتند از:
§ حالت تهوع، استفراغ یا هر دو
§ تب
§ درد ناگهانی که به سرعت تشدید میشود.
§ فتق بیرون زده که رنگ آن قرمز، بنفش یا تیره شده است.
§ ناتوانی در دفع مدفوع یا خارج کردن گاز معده
دلایل:
برخی از انواع فتق کشاله ران (مغبنی) علت مشخصی ندارند. برخی از آنها هم ممکن است به دلایل زیر ایجاد شوند:
§ افزایش فشار بر شکم
§ نقطهای در دیواره شکم از قبل به صورت ضعیف وجود داشته است.
§ ترکیب افزایش فشار بر شکم و نقطه ضعیف شده قدیمی در دیواره شکم
§ کشیده شدن و فشار در هنگام دفع مدفوع یا ادرار
§ فعالیتهای شدید
§ بارداری
§ عطسه یا سرفه مزمن
در بسیاری از مردم، ضعف دیواره شکم در هنگام تولد که باعث باز ماندن پوشش شکم میشود میتواند باعث فتق کشاله ران شود. انواع دیگر فتق کشاله ران در مراحل بعدی زندگی زمانی رخ میدهند که عضلات در اثر افزایش سن، انجام فعالیتهای شدید یا سرفه کردن در هنگام سیگار کشیدن ضعیف شده باشند.دیواره شکم ممکن است در طول عمر ضعیف شود بهخصوص در اثر آسیبدیدگی، جراحات و عملهای جراحی انجامشده در ناحیه شکم.
در مردان، نقطه ضعیف شده معمولاً در کانال مغبنی است که در آن طناب اسپرماتیک (اسپرماتیک کرد) وارد کیسه بیضه میشود. در زنان، کانال مغبنی، رباط نگهدارنده رحم را در محل خود نگه میدارد و فتق در محلی که بافت همبند، رحم را به بافتهای اطراف استخوان لگن متصل کرده است ایجاد میشود.
عواملی که احتمال ابتلا به فتق کشاله ران را افزایش میدهند:
عواملی که باعث ایجاد فتق کشاله ران میشود عبارتند از:
§ مرد بودن: مردان 8 برابر زنان در معرض ابتلا به فتق کشاله ران قرار دارند.
§ مسن بودن: با افزایش سن عضلات ضعیف میشوند.
§ سفید بودن
§ سوابق فامیلی: اگر یکی از اعضای خانواده شما مانند والدین یا خواهر و برادر شما به فتق کشاله ران مبتلا شده باشند
§ سرفه مزمن مانند آنچه که به دلیل استعمال دخانیات ایجاد میشود.
§ یبوست مزمن: یبوست باعث فشار در هنگام دفع مدفوع میشود.
§ بارداری. باردارشدن میتواند عضلات شکم را تضعیف کرده و باعث افزایش فشار در داخل شکم شود.
§ تولد زودرس و وزن کم در هنگام تولد
§ فتق کشاله ران در گذشته یا فتق اصلاح شده: حتی اگر در زمان کودکی دچار فتق کشاله ران شده باشید، احتمال این که دوباره به این عارضه مبتلا شود بیش از سایرین است.
عوارض:
برخی از عوارض فتق کشاله ران (مغبنی) عبارتند از:
§
اعمال فشار بر بافتهای اطراف: بیشتر فتقهای کشاله ران اگر با
جراحی فتق اصلاح نشوند به مرور زمان بزرگ میشوند. در مردان، فتق بزرگشده میتواند به داخل کیسه بیضه کشیده شده و باعث
درد و تورم بیضهها شود
.§ فتق حبس شده: در صورتی که محتویات فتق در نقطه ضعیف شده در دیواره شکم گیر کند، باعث مسدود شدن روده میشود که نتیجه آن درد شدید، حالت تهوع، استفراغ و ناتوانی در دفع مدفوع یا خارج کردن گاز معده میشود.
§ فتق مسدود شده: یک فتق مسدود شده میتواند جریان خون را در روده مسدود کند. فتق مسدود شده میتواند باعث از بین رفتن بافت روده مسدود شده شود. فتق مسدود شده یک بیماری مهلک بوده و باید فوراً تحت عمل جراحی فتق قرار گیرد.
تشخیص:
معمولاً معاینات فیزیکی برای تشخیص فتق کشاله ران کافی است. پزشک بیرونزدگی ناحیه کشاله ران را بررسی میکند. از آنجا که ایستادن و سرفه کردن باعث برجستهتر شدن فتق میشود از شما خواسته میشود تا بایستید یا سرفه کنید. اگر پزشک نتوانست به راحتی فتق را تشخیص دهد، از روشهای تصویربرداری مانند سونوگرافی شکم، سی تی اسکن یا ام آر آی کمک میگیرد.
درمان فتق کشاله ران:
در صورتی که فتق شکم کوچک باشد و باعث آزار شما نمیشود، پزشک آگاهانه صبر میکند. در کودکان، پزشک قبل از فکر کردن به انجام عمل جراحی با دست به برآمدگی فتق فشار وارد میکند.فتق بزرگشده یا دردناک معمولاً به عمل جراحی فتق نیاز دارد تا ناراحتی برطرف شده و از عوارض بعدی آن پیشگیری شود.
دو نوع عمل جراحی برای فتق وجود دارد. اصلاح باز فتق و اصلاح لاپاروسکوپیک
عمل باز فتق:
در این عمل که تحت بیهوشی موضعی، مصرف داروهای آرامبخش یا بیهوشی عمومی انجام میشود، جراح شکافی در کشاله ران ایجاد میکند و بافت برجسته و بیرون زده را به داخل شکم فشار میدهد. سپس جراح طی جراحی فتق (هرینوپلاستی) ناحیه ضعیف شده را میدوزد و غالباً آن را با مش مصنوعی تقویت میکند. سپس حفره ایجاد شده با بخیه، گیره یا چسب جراحی بسته میشود. پس از انجام عمل جراحی، شما باید هر چه سریعتر شروع به حرکت کنید اما ممکن است چند هفته طول بکشد تا بتوانید امور روزمره خود را انجام دهید.
لاپاروسکوپی:
در این عمل کم تهاجمی که تحت بیهوشی عمومی انجام میشود، جراح عمل را از طریق ایجاد چند شکاف روی شکم شما انجام میدهد. برای بهتر دیده شدن ارگانهای درون شکم، باد شکم تخلیه میشود.یک لوله کوچک که مجهز به یک دوربین کوچک (لاپاروسکوپ) است از طریق یکی از شکافها وارد شکم میشود. با هدایت دوربین، جراح ابزار کوچکی را از طریق شکافها وارد شکم میکند تا فتق را با استفاده از مش مصنوعی اصلاح کند.
افرادی که از روش لاپاروسکوپی برای اصلاح فتق کشاله ران استفاده میکنند، ناراحتی و اسکار کمتری پس از عمل خواهند داشت و سریعتر میتوانند به فعالیتهای روزمره خود بپردازند. به هر حال، برخی مطالعات نشان میدهد که احتمال عود دوباره فتق پس از انجام عمل لاپاروسکوپی بیش از عمل باز است.عمل لاپاروسکوپی باعث میشود که پس از عمل بافت اسکار شکل نگیرد به همین دلیل این روش برای افرادی که فتق آنها پس از انجام عملهای سنتی دوباره عود کرده است انتخاب خوبی است. همچنین انجام این عمل برای افرادی که در هر دو طرف بدن به فتق دچار شدهاند نیز گزینه مناسبی است.
برخی از مطالعات نشان میدهد که احتمال بروز عوارض جانبی و عود دوباره فتق پس از انجام عمل لاپاروسکوپی افزایش مییابد. انجام عمل جراحی توسط یک جراح مجرب میتواند خطرات احتمالی عمل لاپاروسکوپی را کاهش دهد.